Dikey Pazar Tanımı
Dikey pazar, satıcının belirli bir sektöre, işletmeye veya özel ihtiyaçları olan diğer kişi gruplarına özgü mal ve hizmetler sağladığı bir pazarı ifade eder. Bu tür bir pazarda faaliyet gösteren satıcılar genellikle genel pazarın ihtiyaçlarını karşılamazlar ve yalnızca belirli bir endüstri veya iş grupları ile ilgilenirler.
Özellikler
- Rekabet aynı sektörde faaliyet gösteren satıcılarla sınırlı olacak ve dolayısıyla rekabet çok daha az olacaktır.
- Belirli bir dikey pazardaki satıcılar benzer ürün veya hizmetlere dahil olur.
- Katılımcı satıcılar belirli bir endüstri, iş grubu veya özel ihtiyaçları olan kişilerle ilgilenir.
Dikey Pazar Türleri
Üç tür vardır -
# 1 - Kurumsal Sistem
Böyle bir sistemde üretim ve dağıtımın tüm fonksiyonları tek bir firma tarafından yapılmaktadır. Bu tür şirketlerin üretim ve satışla ilgili işlevler için başka kişilere bağımlı olmaları gerekmez ve bunu yaparken kendi kendilerine yeterlidirler.
# 2 - Sözleşmeli Sistem
Bu tür bir sistemde, genel işlevin tamamlanması için farklı üretim ve dağıtım seviyeleri arasında sözleşmeye dayalı bir anlaşma vardır. Böyle bir sistemin katılımcıları, ölçek ekonomisinin tadını çıkarır.
# 3 - Yönetilen Sistem
Yönetilen bir sistemde, üretim ve dağıtım kanalının bir üyesi hakimdir ve dikey bir pazarın tüm fonksiyonları gayri resmi bir şekilde onlar tarafından yürütülmektedir. Baskın olanlar, daha büyük olanlardır.
Dikey Pazar Örneği
Sadece perakende sektörü için yazılım geliştiren bir yazılım geliştirme şirketi örneğini ele alalım. Böyle bir şirketin, yalnızca belirli bir müşteri grubuyla ilgilendiği için dikey bir pazarın parçası olduğu söylenebilir.
Dikey ve Yatay Pazar Arasındaki Fark
Dikey pazar, müşterilerin belirli bir sektöre ait olduğu bir tür pazardır. Böylece, dikey bir pazarda, farklı sektörlerde faaliyet gösteren satıcıları bulamazsınız. Satıcılar, belirli bir sektörde faaliyet gösteren kendi aralarında faaliyet göstermektedir. Seçilmiş müşteri tabanı ile ilgilenirler.
Öte yandan, yatay bir pazar durumunda, katılımcılar tarafından yaratılan ürünler, belirli bir sektörün kullanımıyla sınırlı olmayıp, çeşitli sektörlerin ihtiyaçlarını da karşılamaktadır. Genel pazarla ilgilenirler ve karları için bazı seçilmiş müşteri gruplarına bağlı değildirler.
Avantajlar
- Katılımcı satıcılar, diğerlerine göre karşılaştırmalı üstünlüğe sahip oldukları belirli ürün veya hizmete odaklanabilirler.
- Böyle bir pazarda satıcıların müşteri kitlesi oldukça sınırlıdır. Bu aynı zamanda reklam ihtiyacının sınırlı olduğu ve pazarlama harcamalarının da sınırlı olacağı anlamına gelir.
- Sınırlı bir müşteri tabanıyla, pazarlama stratejileri daha odaklı olabilir ve bu da satıcı için etkili olacaktır.
- Dikey pazarın operatörleri, odak noktası seçilmiş müşteri türleri üzerinde olacağından markalarını oluşturabilecekler.
- Katılımcılar enerjilerini belirli bir sektöre odakladıklarında ve kullandıklarında, endüstriyi daha iyi anlayabilecekler ve bazı yeni öneriler ve iyileştirmelerle gelebilecekler ve o sektörde çalışan işletmelerin karşılaştığı zorlukları çözebilecekler. .
Dezavantajları
- Dikey pazar, yalnızca belirli bir pazarı kontrol eden bazı işletmelerin rekabeti minimum düzeye indirmesine yol açabilir.
- Bu tür durumlarda, rekabet düzeyi düşük olduğundan ve müşterilerin sınırlı seçenekleri olduğundan, ürünlerin kalitesi muhtemelen düşük olacaktır.
- Piyasada çok az sayıda satıcı olduğundan, satıcılar ürünleri için daha yüksek fiyatlar talep etme konumunda olacaklar.
- Ürünleri iyileştirilmiş teknikler ve özelliklerle tasarlamak ve geliştirmek için herhangi bir motivasyon veya rekabet düzeyi olmayacağından ürünler yenilikten yoksun olacaktır.
Sonuç
Pazar türleri farklı olabilir, ancak bir ticari işletmenin faaliyetleri bazı senaryolarda dikey ve yatay pazarlar olarak adlandırılabilir. Hangi pazarın işlerine uygun olduğunu bir analiz ederse, kaynaklarını ve enerjilerini buna göre yönlendirebilirler.
